Báo Tuổi Trẻ: Tri ân lề đường
Hành nghề với tinh thần ông đồ xưa
Tên ông là Lê Văn Kính, nhưng khi ra nghề ông đặt cho mình “nghệ danh”: “Dũng - khắc chữ lưu niệm”. Thuở nhỏ, ông vẫn thường sưu tầm những mẫu chữ đẹp trên báo rồi tập viết lại trên đất trong những lần chăn trâu. Ấy là vì ông mê cái đẹp, chứ chưa bao giờ nghĩ mình sẽ sống bằng cái nghề bán chữ đẹp bao giờ.
Với máu nghệ sĩ thích lang bạt, từ miền quê Hải Dương ông xách balô vào Sài Gòn, đi là để thỏa chí tang bồng chứ ông không có dự định gì cho mình ở vùng đất này cả. Sau nhiều ngày chu du ở đất Sài Gòn, số tiền ông mang theo cũng đã cạn, bàn chân số phận đã đưa ông đến với lề đường Lê Lợi. Ông say mê đứng nhìn một ông lão nhẹ nhàng đưa những nét chữ thanh thoát trên cây viết. Thấy ông đứng nhìn say mê, ông lão hỏi: “Mày có thích sống bằng nghề này không? Thu nhập gấp năm lần công chức đấy”. Từ đó, nỗi đam mê thuở nhỏ trong ông lại trỗi dậy, và ông quyết định làm thử. Đấy là năm 1980, khi ông vừa bước qua tuổi 21, nghề khắc chữ đang thịnh hành tại Sài Gòn.
Những người muôn năm cũ vẫn còn: một bạn trẻ theo dõi nét khắc chữ của chú Dũng - Ảnh: Thế Anh
Ông Kính kể: “Sẵn có hoa tay nên tôi học nghề nhanh lắm. Nhờ vốn chữ đẹp nên những dòng chữ lưu niệm tôi viết khách rất vừa ý, ngày càng nhiều người tìm đến. Thời bao cấp khó khăn là thế nhưng tôi sống sung túc, bởi thu nhập hồi đó của tôi phải gấp sáu bảy lần viên chức nhà nước. Mà không phải ai tôi cũng bán chữ cho đâu, với những người không biết thưởng thức, không biết tôn trọng cái đẹp thì chỉ một lần thôi, lần sau là tôi từ chối thẳng. Bởi nét chữ ngoài việc làm tôn thêm vẻ đẹp của kỷ vật, nó còn thể hiện cái tâm con người, không thể bán bừa bãi được. Tôi hành nghề với tinh thần của ông đồ cho chữ ngày xưa”.
Nhưng thời hoàng kim đó cũng qua nhanh. Cảnh từng hàng học sinh xếp hàng nhờ ông khắc chữ thưa dần, chỉ còn là những kỷ niệm đẹp. Ông xuýt xoa mỗi khi nhớ lại: “Thèm cái cảm giác được thấy nụ cười trên môi những đứa học trò trao nhau cây viết làm kỷ vật mỗi mùa tan trường. Thèm cái hồn nhiên, thanh khiết của ánh mắt đôi tình nhân rạng rỡ khi trao nhau những cây viết có khắc những dòng chữ bay bướm của tôi”. Bây giờ, lâu lắm mới có một vài học sinh ghé nhờ ông khắc chữ, mỗi lần như thế ông cố tình đưa nét chữ chậm hơn như thể để níu chân khách. Cũng một vài lần ông bắt gặp lại nét chữ của mình trên những cây viết chào bán ở phố cổ. Điều đó càng làm ông không thể bỏ cái nghề mà ít ai còn muốn mưu sinh.
Nghề khắc chữ bây giờ còn thật ít người như ông ngồi trên phố. Để có thể sống để giữ nghề, ông chuyển qua khắc chữ lưu niệm trên đá, viết lưu niệm trên tranh, trên gỗ... Cũng từ đấy, nét chữ của ông được cất giữ ở nhiều nơi hơn. Ông kể: “Chữ của tôi hiện diện ở nhà một số nguyên thủ, các chính khách trong và ngoài nước. Từ cây viết của nguyên thủ tướng Võ Văn Kiệt, Phan Văn Khải đến bức tranh tặng các nguyên thủ từ Á sang Âu”. Và mới đây nhất, trên món quà mà TP.HCM tặng Tổng thống Mỹ George W. Bush nhân dịp ông Bush sang thăm VN cũng có những dòng chữ là nét viết của ông. Trong những năm sống cùng góc phố với nghề, ông đã kịp truyền nghề lại cho hai người học trò. Một người đã qua Mỹ hành nghề, còn người kia cũng sang sống ở Pháp và cả hai vẫn làm nghề này như một nghệ thuật trên đường phố.
THẾ ANH
Nguồn: http://tuoitre.vn/Pages/Printview.aspx?ArticleID=204539
Xem thêm